چه اصنافی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) یا رایانه دارای سیستم نرم‌افزار فروشگاهی می‌باشند؟

بر اساس اطلاعیه سازمان امور مالیاتی کشور، مؤدیان مالیاتی ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش (مکانیزه فروش) یا رایانه دارای سیستم نرم‌افزار فروشگاهی، در صورت عدم استفاده از سامانه‌های مذکور از معافیت مالیاتی مقرر در قانون برای سال مربوط محروم خواهند شد. همچنین، هزینه‌های انجام شده بابت خرید، نصب و راه‌اندازی دستگاه سامانه صندوق فروش (POS مکانیزه فروشگاهی) یا رایانه توسط صاحبان مشاغل مذکور (اعم از سخت افزار و نرم افزار)، از درآمد مشمول مالیات مؤدیان مزبور در اولین سال استفاده قابل کسر می‌باشد.

لازم به ذکر است، معیار شناسایی صاحبان مشاغل فوق‌الذکر، جواز کسب فعالیت صادره توسط مراجع ذیصلاح می‌باشد که در صورت نداشتن جواز کسب، نوع فعالیت مندرج در پرونده های مالیاتی آنان ملاک عمل خواهد بود.
گفتنی است، اطلاعیه مذکور به منزله ابلاغ به کلیه اتحادیه های صنفی ذیربط و صاحبان مشاغل فوق الذکر و ادارات امور مالیاتی سراسر کشور محسوب می‌گردد.

گروههای مشمول سالهای قبل بدین شرح هستند:

گروه اول مشمولین استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش(POS مکانیزه فروشگاهی) از سال ۱۳۹۲:
۱- سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر
۲- فروشندگان آهن آلات
۳- فروشندگان لوازم صوتی و تصویری
۴- فروشندگان انواع رایانه و قطعات سخت افزاری
۵- فروشندگان ماشین های اداری و لوازم و قطعات تجهیزات مربوط به آنها
۶- فروشندگان لوازم خانگی(شامل برقی، گازی و نفتی)
۷- هتل و هتل آپارتمان
۸ – تالار پذیرایی، رستوران ها، چلوکبابی ها و اغذیه فروشی ها
۹- مشاوران املاک و مستغلات
۱۰- داروخانه ها

گروه دوم : مشمولین استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش(POS مکانیزه فروشگاهی ) از سال ۱۳۹۳ :
۱- فروشندگان لوازم یدکی خودروهای سبک و سنگین و ماشین آلات راهسازی، کشاورزی و ساختمانی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۲- صاحبان تعمیرگاه های مجاز خودرو و انواع وسائط نقلیه سنگین و ماشین آلات راه سازی کشاورزی و ساختمانی
۳- فروشندگان تجهیزات و تاسیسات حرارتی و برودتی، شوفاژ و تهویه مطبوع و لوازم مربوط (نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۴- فروشندگان لوازم بهداشتی ساختمان(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۵ – فروشندگان تزئینات ساختمان(موکت، کفپوش، انواع پرده، کاغذ دیواری، شومینه و کارهای تزیینی چوبی و فلزی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۶- فروشندگان انواع تلفن(ثابت و بی سیم)، همراه و تجهیزات جانبی آن(نمایندگی عمده و خرده فروشی)
۷- تولیدکنندگان و فروشندگان مبل، مصنوعات چوبی و فلزی و غیر فلزی و غیر فلزی اعم از اداری و خانگی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۸- فروشندگان فرش ماشینی، تابلو فرش، موکت و قالیچه ماشینی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۹- فروشندگان لوازم آرایشی و بهداشتی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۱۰- فروشندگان لوازم طبی بیمارستانی، آزمایشگاهی و دندان پزشکی و دندان سازی و انواع لوازم و تجهیزات پزشکی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)

گروه سوم : مشمولین استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش(POS مکانیزه فروشگاهی ) در سال ۱۳۹۴ :
۱- فروشندگان لاستیک(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۲- نمایشگاه های اتومبیل(سواری، باری ، مسافربری، ماشین آلات راهسازی، کشاورزی و صنعتی)
۳- فروشندگان مصالح ساختمانی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۴- فروشندگان تاسیسات الکترونیکی، مکانیکی ساختمان(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۵- فروشندگان انواع رنگ ساختمان، صنعتی و اتومبیل(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۶- فروشندگان مواد شیمیایی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۷- نمایندگی فروش شرکت های توزیع کالاهای داخلی و وارداتی(غیر اشخاص حقوقی )
۸- نمایندگی های فروش شرکتها و موسسات تجاری و صنعتی اعم از داخلی و خارجی(غیر اشخاص حقوقی )
۹- فروشندگان یخچال های صنعتی و ویترینی(نمایندگی، عمده و خرده فروشی)
۱۰ – بار فروشان و فروشندگان میوه و تره بار و میدان داران

وظایف مودیان :
۱-۵ – با توجه به الزام صاحبان مشاغل به نصب و استفاده از سامانه فروشگاهی از ابتدای سال مشمولیت، مودیان مشمول مکلفند سخت افزار و نرم افزار متناسب با نیاز واحد کسبی خود را انتخاب و حداکثرتا پایان اردیبهشت ماه سال جاری مذکور ضمن نصب و راه اندازی سامانه فروشگاهی مراتب را به منظور استفاده ازتسهیلات مقرر پیش بینی شده، با تکمیل فرم پیوست(شماره ۱) که دربرگیرنده اطلاعات هویتی آنان مشخصات سخت افزار و نرم افزار و همچنین مشخصات فروشنده سامانه فروشگاهی می باشد به اداره مالیاتی ذیربط اعلام نمایند. شایان ذکر است مشخصات سخت افزار و نرم افزار مورد استفاده برابر آیین نامه اجرایی(۷۱) قانون نظام صنفی اعلام شده توسط وزارت صنعت و معدن و تجارت خواهد بود.
بدیهی است نرم افزار مورد استفاده حداقل امکان ثبت خرید و فروش کالا، نگهداری موجودی کالا و ثبت هزینه ها و تولید فایل الکترونیکی بند(۶) این دستورالعمل را داشته باشد.
۲-۵ – مودیان مشمول نصب و استفاده از سامانه فروشگاهی که طی سال شروع به فعالیت می نمایند حداکثر ظرف دو ماه از تاریخ شروع فعالیت، نسبت به نصب و استفاده از سامانه های فروشگاهی اقدام و مراتب را به شرح بند ۱-۵ به ادارات امور مالیاتی مربوط اعلام نمایند.
۳- ۵- مودیانی که پس از موعد مقرر قانونی نسبت به نصب و استفاده از سامانه فروشگاهی اقدام می نمایند مکلفند مراتب را به شرح بند ۱-۵ به ادارات امور مالیاتی مربوط اعلام نمایند.
۴-۵ – مودیان ملزم به استفاده از سامانه فروشگاهی، مکلف هستند از ابتدای سال ۱۳۹۲ کلیه خرید و فروش های خود را در سامانه فروشگاهی ثبت و نسبت به صدور الکترونیکی صورتحساب فروش مطابق فرم نمونه موضوع ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم و ماده ۱۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده (پیوست شماره ۲ و ۳) از طریق سامانه مذکور اقدام نمایند.
۵-۵ – مودیان ملزم به نصب و استفاده از سامانه فروشگاهی از نظر انجام تکالیف به دو گروه به شرح ذیل تقسیم می گردند:
الف) مودیان موضوع بند(ج) ماده (۹۵) قانون مالیاتهای مستقیم، مکلفند اطلاعات داده شده به سامانه های فروشگاهی را در فرم خلاصه وضعیت درآمد و هزینه موضوع ضوابط اجرایی بند(ج) ماده(۹۵) قانون مالیاتهای مستقیم(طبق فرم پیوست شماره ۴) ثبت و نگهداری نمایند و همراه اظهارنامه مالیاتی سالانه تحویل واحدهای مالیاتی نمایند.
ب)مودیان مشمول بندهای(الف)و(ب) ماده(۹۵) قانون مالیاتهای مستقیم مکلفند فایل الکترونیک اطلاعات خرید و فروش خود را در دوره زمانی تعیین شده به شرح بند(۶) این دستورالعمل از طریق سایت www.Tax.gov.IR برای سازمان ارسال و یا لوح فشرده آن را به اداره امور مالیاتی محل فعالیت خود تحویل نمایند.(دوره های زمانی ارائه اطلاعات خرید و فروش بصورت فصلی(بهار، تابستان، پاییزو زمستان) و از ابتدای سال ۱۳۹۲ حداکثر تا یک ماه بعد از پایان هر فصل می باشد.)
۶-۵- در مواردی که بنا به عللی از جمله نقص فنی دستگاه امکان ثبت اطلاعات خرید و فروش از طریق سامانه فروشگاهی میسر نباشد، مودی مکلف است حداکثر ظرف مدت پانزده روز نسبت به رفع نقص اقدام و بلافلاصله رویدادهای مالی مدت مذکور را در سامانه فروشگاهی ثبت نماید.
۷-۵- مودیان مشمول استفاده از سامانه های فروشگاهی، کماکان مکلف به رعایت سایر تکالیف قانونی از جمله نگهداری دفاتر روزنامه و کل و یا دفتر درآمد و هزینه می باشند و موظفند حداقل ماهی یکبار خلاصه عملیات داده شده به سامانه های فروشگاهی را در دفاتر قانونی حسب مورد ثبت نمایند. مودیان استفاده کننده از سامانه فروشگاهی به منظور تسهیل رسیدگی موظفند آیین نامه ها با دستورالعمل های سامانه فروشگاهی و برنامه های آن و نحوه کار با نرم افزارهای مالی مورد استفاده را حسب درخواست ماموران مالیاتی در اختیار آنان قرار دهند.

ویژگی های فایل الکترونیکی(اطلاعات خرید و فروش) ارسالی به سازمان امور مالیاتی:
۱.مشخصات فایل الکترونیکی(اطلاعات خرید و فروش) سازمان و راهنمای اجرایی مربوط به تسلیم و ارسال مشخصات فایل الکترونیکی آن و همچنین ریز فیلدهای مورد نیاز اطلاعات سه ماه خرید و فروش از طریق بخش”صورت الکترونیکی معاملات”در سامانه عملیات الکترونیکی مودیان مالیاتی به نشانی www.Tax.gov.IR در دسترس می باشد. ضروری است مودیان محترم مالیاتی فایل مورد نظر را در اجرای دستورالعمل ماده(۱۶۹) مکرر را از طریق سامانه الکترونیکی برای سازمان امور مالیاتی ارسال و یا لوح فشرده آن را به اداره مالیاتی محل فعالیت خود تحویل نمایند.

ویژگی های سخت افزار صندوق های مکانیزه فروش (pos):
از نظر سازمان امور مالیاتی می بایست سخت افزار سامانه فروشگاهی دارای ویژگی های ذیل می باشد:
۲.صاحبان مشاغل بتوانند متناسب با کاربرد و نیاز خود آن را انتخاب نمایند.
۳.از لحاظ کیفیت می بایست شرایط استفاده دز محیط های تجاری را داشته باشند.
۴.برحسب نیاز و توسعه کسب و کار صاحبان مشاغل، قابلیت ارتقائ را داشته باشند.
۵.قابلیت اتصال تجهیزات جانبی را داشته باشند مانند: بارکد، اسکنر، فیش، پرینتر، پرینتر معمولی، صندوق و نمایشگر مشتری
۶.قابلیت نصب و اجرای نرم افزارهای مورد تأیید سازمان امورمالیاتی کشور را دشته باشد.
۷.صندوق های فروش و تجهیزات جانبی باید با استاندارد opos و upos سازگار باشند.
۸.این دستگاه ها می بایست امکانات استفاده از سیستم های شبکه ای به عنوان یک ایستگاه کاری را داشته باشند.
۹.قابلیت اتصال به pos بانکی جهت فروش یا استفاده از کارتهای اعتباری را داشته باشد.
۱۰.قابلیت اتصال از طریق درگاه usp یا RS۲۳۲ به سایر تجهیزات جانبی را داشته باشد.

تواناییهای نرم افزارهای نصب شده بر روی سامانه های فروشگاهی:
از نظر سازمان امورمالیاتی نرم افزارهای حسابداری نصب شده بر روی سامانه های فروشگاهی می بایست دارای ویژگی های ذیل باشد:
۱.پوشش دادن مواردی که در ماده ۲ و ماده ۳ از آیین نامه اجرایی ماده ۷۱ قانون نظام صنفی منظور گردیده است.
۲.نرم افزار باید مناسب با شغل و نیاز صاحبان مشاغل قابل انتخاب باشد و نیاز واقعی مودی را از لحاظ مختلف تأمین نمایند.
۳.امکان ثبت خرید و فروش کالا، انبارداری(موجودی کالا) و حسابداری جهت ثبت هزینه های صاحبان مشاغل
۴.دارای یک بانک اطلاعاتی قابل اعتماد باشد تا در مقالب مشکلاتی مثل قطعی برق و غیره اطلاعات آن دچار مشکل نشود.
۵.امکان برقراری ارتباط با رابط های نرم افزاری ارائه شده توسط سازمان امور مالیاتی کشور و قابلیت ساخت فایل های الکترونیکی مورد نیاز سازمان
۶.امکان تهیه خروجی براساس استاندارد ارائه شده توسط سازمان امورمالیاتی شامل گزارش سه ماهه خرید و فروش، اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده و …
۷.قابلیت محاسبه خودکار مالیات بر ارزش افزوده و عوارض با توجه به نوع کالا و خدمات و درج در فاکتور فروش
۸.لزوم استفاده از کد کالاو خدمات(ایران کد) در فرم صورتحساب و سامانه فروش
۹.قابلیت سفارشی شدن نرم افزار برای رسته های شغلی مختلف براساس طبقه بندی مشاغل ماده ۹۶ قانون مالیات مستقیم
۱۰.امکان کنترل و دسترسی لحظه ای موجودی کالا در هنگام فروش و در طول دوره مالی
۱۱.امکان بررسی وضعیت دشتگاه های جانبی متصل به صندوق فروش
۱۲.محیط گرافیکی و کاربرپسند(user friendly) و چندزبانه(فارسی و انگلیسی)
۱۳.امکان دسترسی به تمام امکانات سیستم با استفاده از کلیدهای میانبر
۱۴.کنترل و شناسایی کاربران با توجه به رمز عبور و حق دسترسی
۱۵.امکان طبقه بندی و گروه بندی کالاها در ساختارهای سلسله مراتبی
۱۶.امکان تعریف بارکدهای متعدد برای یک کالا و دسترسی به اطلاعات کالا از طریق اسکن بارکد کالا
۱۷.امکان دسته بندی مجموعه ای از کالاها و فروش و قیمت گذاری گروهی
۱۸.امکان قیمت گذاری x/y (یک عدد ۵۰۰ریال، ۳ عدد ۱۰۰۰ریال)
۱۹.امکان تعریف قواعد فروش و خرید عمده و قیمت گذاری بر آن اساس
۲۰.امکان صدور فاکتور برگشت از فروش و سند مرجوعه خرید
۲۱.تخصیص شماره سریال خودکار به اسناد خرید و امکان ردیابی اقلام فاکتور با واردسازی شماره سریال سند
۲۲.امکان ثبت اسناد خرید به صورت قطعی، امانی و مشارکتی
۲۳.امکان ثبت فروش نقدی، اعتباری، چک یا ترکیبی